CO2 και αποτελεσματικότερη διαχείριση νερού από τα φυτά καλλιέργειας

Σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια για μείωση της χρήσης του νερού στις θερμοκηπιακές μονάδες αλλά και της αποτελεσματικότερης χρήσης σε ξηροθερμικές περιοχές, φαίνεται πως διαδραματίζει η χρήση του διοξειδίου του άνθρακα. 

Οι αυξημένες συγκεντρώσεις επιδρούν με δύο διαφορετικούς τρόπους στις φυσιολογικές διεργασίες του φυτού. Από τη μία αυξάνουν το ρυθμό της φωτοσύνθεσης, ενώ παράλληλα μειώνουν την απώλεια ύδατος μέσω της μείωσης της διαπνοής.

Οι μελέτες σχετικά με το διοξείδιο επικεντρώθηκαν αρχικά στην αύξηση της παραγωγής, που σχετίστηκε με την αύξηση του ρυθμού φωτοσύνθεσης. Εντοπίστηκε όμως πρόσφατα ότι πολύ μικρή, συγκριτικά, έρευνα έχει διεξαχθεί στην συσχέτιση της αύξησης της παραγωγής και της μείωσης στις ανάγκες σε νερό λόγω της χρήσης διοξειδίου του άνθρακα αλλά και η επίπτωση που έχει σε διαφορετικές περιοχές του πλανήτη.

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε μελέτη που προσπάθησε να προσεγγίσει ακριβώς αυτό το κενό. Για να μελετήσουν την αποτελεσματική χρήση του νερού χρησιμοποιήθηκε η μέτρηση της ποσότητας παραγωγής ανά μονάδα νερού. Από τα φυτά που χρησιμοποιήθηκαν για τις μετρήσεις σημαντική βελτίωση είχαν το σιτάρι και η σόγια ενώ το καλαμπόκι, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι χρησιμοποιεί πιο αποτελεσματικά το διοξείδιο του άνθρακα, δεν φάνηκε να αυξάνει την παραγωγή με την διπλή δόση.

Σημαντική είναι η αποτελεσματικότητα που εμφανίστηκε στις ξηροθερμικές περιοχές για όλα τα φυτά. Φαίνεται ότι η αυξημένη συγκέντρωση διοξειδίου βοήθησε στην καλύτερη διαχείριση του νερού.

Σε μη ποτιζόμενη καλλιέργεια σιταριού σε μεγαλύτερα υψόμετρα, όπου οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες και η περίοδος καλλιέργειας είναι μεγαλύτερη, παρατηρήθηκε αύξηση της παραγωγής σχεδόν 10%.

Τα μοντέλα πρόβλεψης δείχνουν μια τάση για έναν θερμότερο πλανήτη. Μελέτες που έχουν ως στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση του νερού πιστεύω ότι θα είναι όλο και πιο συχνές στο μέλλον.

Σαρδελής Σωτήριος
Γεωπόνος Σύμβουλος - Μελετητής

πηγή: 

1. Delphine Deryng, Joshua Elliott, Christian Folberth, Christoph Müller, Thomas A. M. Pugh, Kenneth J. Boote, Declan Conway, Alex C. Ruane, Dieter Gerten, James W. Jones, Nikolay Khabarov, Stefan Olin, Sibyll Schaphoff, Erwin Schmid, Hong Yang, Cynthia Rosenzweig. Regional disparities in the beneficial effects of rising CO2 concentrations on crop water productivity. Nature Climate Change, 2016; DOI:10.1038/nclimate2995